Entekhobat dar 2 Qaab! انتخابات در دو قاب

پرتو نور ۲۰۸۰
Partove Noor 2080
انتخابات در دو قاب
موضوع گفتار «انتخابات در دو قاب» است. قاب اول انتخابات در جهان مدرن است و قاب دوم انتخابات در سنت پیشا مدرن و به طور خاص در سنت اسلامی
در جهان مدرن پدیده انتخابات برآمده از یک سراندیشه است به نام «حق بنیادی در تعیین سرنوشت» که بر اساس آن آدمی است که برای تعیین هر نوع تصمیمی حق دارد و تنها اوست که می‌تواند برای انواع مطالباتش تصمیم بگیرد و انتخاب کند. از حق زندگی و انواع مجازات گرفته تا حق تعیین نوع حکومت و تأسیس قدرت سیاسی و یا اجتماعی و تا حق انتخاب سبک زندگی.
اما در جهان پیشا مدرن چنین حقی اساسا شناخته نبود و از این رو وجود نداشت. در جهان ماقبل مدرن این پادشاه و یا رئیس قبیله و یا زعیم مذهبی و یا خان و کدخدا و مانند شان بودند که قانونگذار بودند و آنان بودند که برای زندگی دیگران تصمیم می‌گرفتند. مردمان نیز می بایست اطاعت می‌کردند. اگر هم در مواردی انتخابی بوده بسیار محدود و در ذیل همان اقتدار بالا دستی‌ها بوده است.
در دین اسلام نیز کم و بیش این گونه بوده است. درست است که قبایل مدینه بودند که محمد را به مدینه دعوت کردند و بعد با وی بیعت کرده و او را به زعامت سیاسی خود برگزیدند و بعد فی‌الجمله در برخی تصمیم سازی‌های پیامبر مشارکت داشتند اما هرچه بود حق انتخاب و انتخابات به معنای کنونی آن وجود نداشت. واقعیت این است که اصولا چنین مشارکتی عام در آن زمان برای تدبیر امور اجتماعی عملا ممکن نبود. در دوران خلافت خلفای راشدین نیز اندک حق انتخابی وجود داشت و آن هم در اختیار بزرگان قبایل آن هم در شهر مدینه و نه حتی برای مردمان دیگر در همان شهر قرار داشت.
اما در جهان مدرن هر نوع انتخابی به مثابه یک حق است برای تأسیس قدرت و اعمال اقتدار و این در برابر نظامات مادون مدرن است. در گذشته «تئوکراسی» بود که امروز به خدا سالاری ترجمه می شود و امروز «دموکراسی» است که به مردم سالاری تعبیر می شود.
اسلام به مثابه یک دین دارای شریعت با هیچ تعبیری نمی‌تواند با دموکراسی امروزین سازگار باشد. چرا که در اسلام (قرآن و سنت و سیر نبوی) حداقل آن است که نظریه خاصی و شکل ویژه‌ای برای نظام حکومتی تعریف نشده و اصولا دین برای تحقق هدف یا اهداف متفاوتی بوده است.
با توجه به این ملاحظات در نظام مبتنی بر شریعت و فقاهت با مدل ولایت مطلقه فقیه مفهومی به نام انتخابات از طریق صندوق رأی لغو و بلا موضوع است. وقتی در این دیدگاه حکومت پیامبر و امام و فقیه مجتهد در عصر غیبت منحصرا حق الهی است و حکومت و ارکانش مشروعیت خود را از آسمان و دین اخذ می‌کنند، دیگر هر نوع انتخابی برای آدمی لغو خواهد بود. در نتیجه پیوند دادن حق انتخاب مردم در جمهوری اسلامی با «تکلیف شرعی» به کلی فاقد معنا و در واقع متناقض است.

Тэги:

#یوسفی_اشکوری #پرتو_نور_۲۰۸۰ #Yousefi_Eshkevari #Partove_Noor_2080 #انتخابات_در_دو_قاب #Entekhobat_dar_2_Qaab

Скачать видео